Rat Izraela i Hamasa već se proširio na Bliski istok, a izgledi za sukob regionalnih i svjetskih sila postaju sve vjerovatniji.
Dosad su napadi na Bliskom istoku uglavnom bili ograničeni između grupa koje podržava Iran s jedne strane i SAD-a, Izraela i njihovih saveznika s druge. Uprkos tome što nijednoj zemlji na Bliskom istoku nije u interesu ući u novi sukob, svaka od njih ponaša se tako da eksponencijalno povećava vjerovatnost eskalacije rata.
Dok napetosti širom regije rastu, omjer snaga američkih i iranskih saveznika varira ovisno o državi. Od početka rata u pojasu Gaze SAD je značajno ojačao svoju vojnu poziciju u regiji, premjestivši otprilike 1200 američkih vojnika, udarnu grupu nosača aviona i ekspedicionu jedinicu marinaca od oko 2000 ljudi. Na nekim mjestima, uključujući Irak i Siriju, američka vojna prisutnost preklapa se s prisutnošću Irana i njegovih saveznika.
U Libanu se, na primjer, nalazi Hezbollah, jedna od najmoćnijih paravojnih sila na Bliskom istoku. Dok je tačna veličina arsenala ove šiitske islamističke grupe nepoznata, stručnjaci procjenjuju da ima između 150.000 i 200.000 preciznih projektila, raketa i minobacača. Vođa Hezbollaha Sayyed Hassan Nasrallah tvrdi da grupa ima 100.000 boraca, uključujući aktivne vojnike i rezerviste. Vjeruje se da je Iran glavni dobavljač oružja libanskoj militantnoj grupi.
U Iraku Teheran ima značajan uticaj na nekoliko šiitskih paramilitarnih grupa blisko povezanih s iranskim Korpusom čuvara islamske revolucije (IRGC), uključujući Kataib Hezbollah, Harakat al-Nujaba i Kataib Sayyid al-Shuhada. Američki Ured direktora nacionalne obavještajne službe vjeruje da samo Kataib Hezbollah ima oko 10.000 članova.
U Iraku djeluje i organizacija Badr, najstarija šiitska milicija u Iraku, koja ujedno ima najbliže veze s Teheranom, kao i radikalna grupa Asaib Ahl Al-Haq. Grupe koje podupire Iran izvele su desetine napada na američke snage u Iraku od početka rata u pojasu Gaze, na što je SAD uzvratio vazdušnim udarima. Tokom vikenda militanti koje podržava Iran lansirali su više balističkih projektila i raketa na američku vazduhoplovnu bazu Al-Asad u Iraku. U 2008. SAD je imao oko 160.000 vojnika u Iraku, a danas je tamo raspoređeno samo oko 2500 vojnika.
Iran je idirektnno prisutan u Siriji, gdje se nalaze snage Quds, elitna jedinica IRGC-a, koja upravlja prekomorskim operacijama. Sirija je takođe domaćin brigadama Zainabiyoun i Fatemiyoun, šiitskim milicijama povezanim s IRGC-om za koje se vjeruje da regrutuju avganistanske i pakistanske borce.
Vašington u Siriji ima raspoređeno oko 800 vojnika, a većina ih se nalazi na sjeveroistoku zemlje, gdje SAD podržava protuivrežimske Sirijske demokratske snage (SDF). Na jugoistoku Sirije, gdje SAD podržava paravojnu jedinicu Slobodnu sirijsku vojsku, takođe postoji određen broj američkih vojnika. Osim u Iraku, militantni koje podržava Iran sve češće napadaju američke trupe i u Siriji.
U središtu trenutnog posredničkog sukoba između Irana i SAD-a su jemenski pobunjenici, koji kontrolišu sjeverni dio zemlje i napadaju brodove u Crvenom moru iz osvete Izraelu za rat u pojasu Gaze. Oružje huta uglavnom je sastavljeno od iranskih komponenti prokrijumčarenih u Jemen. No, funkcioner blizak američkoj obavještajnoj službi izjavio je za CNN da su huti u međuvremenu napravili “progresivne izmjene” koje su doprinijele velikom ukupnom poboljšanju njihovih vojnih sposobnosti.
Američke i britanske snage izvode zajedničke vazdušne napade ciljajući lokacije huta u Jemenu. U decembru je Vašington osnovao koaliciju za zaštitu brodskih puteva Crvenog mora od napada huta. SAD-u se pridružilo više od 20 zemalja, ali samo jedna zemlja regije – Bahrein.
Iran je posljednjih godina izgradio bliske veze s Hamasom, ali nema tako velik uticaj na grupu kao njegovi drugi saveznici. No, američki i izraelski funkcioneri procjenjuju da Iran svake godine šalje 100 miliona dolara Hamasu i Islamskom džihadu, dvjema glavnim palestinskim frakcijama u pojasu Gaze. S druge strane, Izrael je najveći primalac američke vojne pomoći, a Vašington je od osnivanja jervrejske države 1948. osigurao oko 130 milijardi dolara vojne pomoći.
Što se tiče ostalih arapskih zemalja u Persijskom zalivu, SAD najviše vojnika u regiji ima raspoređeno u Kuvajtu, njih oko 13.500. U Kataru je takođe značajna američka vojna prisutnost. Oko 10.000 američkih vojnika nalazi se u aero bazi Al-Udeid, najvećoj američkoj vojnoj bazi na Bliskom istoku, u kojoj je i Glavni štab američke Centralne komande i operativno središte za vazdušnu podršku. Katar je rekao da ne podržava Hamas 7. oktobra, no izraelski funkcioneri upozoravaju da on godinama podržava i finansira terorizam te da Hamasovo političko krilo djeluje iz ureda u Dohi, prenosi Jutarnji.
Više od 2700 američkih vojnika stacionirano je u bazi “Princ Sultan” u Saudijskoj Arabiji, a u Ujedinjenim Arapskim Emiratima nalazi se oko 3500 američkih vojnika. Američki vojnici prisutni su i u Bahreinu, gdje je smještenoa Centralna komanda američkih mornaričkih snaga i dom Pete flote mornarice, te u Jordanu, u kojem se nalazi oko 3000 američkih vojnika.
FACEBOOK @SFERAMEDIJA
INSTAGRAM @SFERAMEDIJA
Прикажи ову објаву у апликацији Instagram
